อาหารกึ่งสำเร็จรูปอาหารกึ่งสำเร็จรูป หมายถึง อาหารที่ผ่านกรรมวิธีการแปรรูปและการปรุงกลิ่นรส มาบ้างแล้ว เช่น การทำแห้ง การทอด เมื่อจะนำไปรับประทาน เพียงแต่นำไปผ่านกรรมวิธีง่ายๆ และใช้เวลาสั้นๆ เช่น การเติมน้ำร้อน การต้ม หรือเติมอาหารอื่นลงไป เป็นต้น อาหารกึ่งสำเร็จรูปจึงเป็นอาหารอีกประเภทหนึ่งที่อำนวยความสะดวกให้แก่ผู้บริโภคในยุคแห่งการดำรงชีวิตที่เร่งรีบ
ประเภทของอาหารกึ่งสำเร็จรูป
อาหารกึ่งสำเร็จรูปตามประกาศกระทรวงสาธารณสุขฉบับที่ 88 (พ.ศ.2528) แบ่งเป็น 4 ประเภท ดังนี้
1) บะหมี่กึ่งสำเร็จรูป ก๋วยเตี๋ยว ก๋วยจั๊บ เส้นหมี่ และวุ้นเส้นปรุงแต่ง
2) ข้าวต้มและโจ๊กปรุงแต่ง
3) แกงจืดและซุปชนิดเข้มข้น ชนิดก้อน ชนิดผง หรือแห้ง
4) แกงและน้ำพริกแกงต่างๆ
อาหารกึ่งสำเร็จรูป 2 ประเภทแรกส่วนใหญ่ จะมีการบรรจุส่วนผสมที่เป็นเครื่องปรุงแต่งกลิ่นรสแยกไว้เป็นซองเล็กต่างหากรวมอยู่ในภาชนะบรรจุรวม เพื่ออำนวยความสะดวกในการปรุงกลิ่นรสตามความพอใจของผู้บริโภคแต่ละบุคคลที่แตกต่างกันตามความชอบ คุณภาพของอาหารจะต้องกรอบ แห้ง ไม่มีเชื้อรา และกลิ่นเหม็นหืน ส่วนของเครื่องปรุงจะต้องไม่รั่วหรือซึมออกมาปนเปื้อนกับอาหารได้
สำหรับอาหารกึ่งสำเร็จรูป 2 ประเภทหลัง หมายถึง อาหารที่นำไปเป็นเครื่องปรุงสำเร็จรูปของอาหารชนิดใดชนิดหนึ่งโดยเฉพาะ ซึ่งอำนวยความสะดวกในการปรุงผสมสำเร็จไว้เฉพาะชนิดอาหาร เช่น ซุปก้อนสำหรับแกงจืด หรือพริกแกงเขียวหวาน เป็นต้น ไม่ต้องเสียเวลาไปโขลกส่วนผสมเครื่องแกงซึ่งประกอบด้วยพืชท่ีเป็นเครื่องเทศหลายชนิดบรรจุในภาชนะบรรจุ
ภาชนะบรรจุส่วนใหญ่มีลักษณะเป็นซองพลาสติกเคลือบหรือฉาบแล้วปิดผนึกสนิทไม่มีรอยรั่วหรือฉีกขาด มีฉลากแสดงข้อมูลที่จำเป็นแก่ผู้บริโภค เช่น คำแนะนำในการเก็บรักษา วิธีปรุงเพื่อรับประทาน รวมทั้งการแสดงชนิดและปริมาณของวัตถุปรุงแต่งกลิ่นรสของอาหารในซองเครื่องปรุงทั้งหมดกับข้อความ "แต่งกลิ่นธรรมชาติ" หรือ "แต่งกลิ่นเลียนธรรมชาติ" หรือ "แต่งกลิ่นสังเคราะห์" หรือ "แต่งรสธรรมชาติ" "แต่งรสเลียนธรรมชาติ" ถ้ามีการใช้แล้วแต่กรณี
การเก็บรักษา
การเก็บรักษาจะต้องเลี่ยงการเก็บในบริเวณที่ถูกแสงแดด ความร้อน และที่อับชื้น เนื่องจากจะทำให้เกิดกลิ่นเหม็นหืน (rancidity) ได้
ข้อควรพิจารณาในการบริโภค
ธุรกิจการผลิตจำหน่ายอาหารกึ่งสำเร็จรูปอำนวยความสะดวกแก่ผู้บริโภคเป็นไปอย่างกว้างขวาง ผู้บริโภคควรตรวจสอบและพิจารณาเลือกซื้อมาบริโภคเป็นครั้งคราวยามเร่งรีบคับขันเท่านั้น ไม่ควรบริโภคเป็นประจำเพียงอย่างเดียว เพราะอาจทำให้ขาดสารอาหารที่จำเป็นหลายชนิดได้ และยังอาจทำให้เกิดอาการท้องอืด ท้องเฟ้อ อาหารไม่ย่อย หรือระบบการย่อยและการดูดซึมผิดปกติได้ ควรบริโภคอาหารอื่นร่วมด้วย เพื่อให้ได้คุณค่าทางโภชนาการครบถ้วนจากอาหารหลักทั้ง 5 หมู่ ได้สารอาหารที่จำเป็นครบทั้ง 6 อย่างตามความต้องการของร่างกาย