ลิพิด (lipid ) คือ สารอินทรีย์ที่ประกอบด้วย คาร์บอน ไฮโดรเจน และออกซิเจนเป็นหลัก มีฟอสฟอรัสในโมเลกุลของ
ฟอสโฟลิพิด

สมบัติของลิพิด

• ไม่มีขั้ว (nonpolar)
• ส่วนใหญ่ไม่ชอบน้ำ (hydrophobic) ไม่ละลายในน้ำแต่ละลายได้ดีในตัวทำละลายอินทรีย์ทีไม่มีขั้ว (เช่น เฮกเซน
  แอลอกฮอล์ )
• เป็นองค์ประกอบท่ีสำคัญของเยื่อหุ้มเซลล์ (cell membrane)
• เป็นสารอาหารที่ ให้พลังงานแก่ร่างกายได้มากที่สุด
• เป็นตัวละลายวิตามิน ที่ละลายได้ในไขมัน เช่น Vitamin A, Vitamin D, Vitamin E และ Vitamin K

ประเภทของลิพิด

1 Simple lipids ได้แก่ ไตรกลีเซอไรด์ (triglyceride) เช่น น้ำมัน ไขมัน และแวกซ์ (wax)

2 Compound lipids ได้แก่

• ฟอสโฟลิพิด (phospholipid)
• ไกลโคลิพิด (glycolipid)
• ลิโพโปรตีน (lipoprotein)

3 Derived lipids ได้แก่

• กลีเซอรอล (glycerol)
• กรดไขมัน (fatty acid)
• มอโนกลีเซอไรด์ (monoglyceride)
• ไดกลีเซอไรด์ (diglyceride)
• เทอร์ปีน (terpene) และ เทอร์พินอยด์ (terpenoid)
• สเตอรอยด์ (steroid) ไข (wax)

ปฏิกิริยาของลิพิด

• Saponification
• Halogenation
• Lipid oxidation
• Interesterification

การตรวจสอบคุณภาพของลิพิด

• Smoke point
• Peroxide value
• Acid value
• Saponification number
• Iodine value
• Polenske number
• Reichert Meissl Number

การสกัดแยกและวิเคราะห์ลิพิด