อัลตราฟิลเตรชัน (ultra filtration) คือการกรองโดยใช้เยื่อบาง (membrane filtration) และใช้แรงดันให้ของเหลวเคลื่อนที่
ผ่านเยื่อบาง ที่มีขนาดของรูเปิด ( pore size ) ระหว่าง 1 นาโนเมตร (nm) ถึง100 นาโนเมตร ใช้สำหรับกรองอนุภาคที่มี
น้ำหนักโมเลกุลระหว่าง 300 ถึง 500,000 ดาลตัน (Dalton) เช่น โปรตีน (protein) เอนไซม์ (enzyme) สตาร์ซ (starch)
เซลล์ของจุลินทรีย์ เช่น แบคทีเรีย ออกจากน้ำและสารโมเลกุลเล็กอื่นๆ

 

http://www.fumatech.com

อัลตร้าฟิลเตรชันมีหลักการคล้ายออสโมซิสผันกลับ (reverse osmosis) แต่ต่างกันที่ใช้กรองอนุภาคที่มีขนาดโมเลกุลใหญ่กว่า
และใช้แรงดันต่ำกว่า ออสโมซิสผันกลับ (reverse osmosis)

 

 

ตัวอย่างการใช้อัลตราฟิลเตรชันในอุตสาหกรรมอาหาร

1. การทำให้เข้มข้น (concentration) เช่น

• อุตสาหกรรมนม เพื่อการผลิตโปรตีนเวย์ (whey) ที่อยู่ในรูปผง ใช้เพิ่มความเข้มข้นโปรตีนเวย์ในหางนมซึ่งเป็นผลพลอยได้
  จากการผลิตเนยแข็ง (cheese) ก่อนนำไปทำผ่านเครื่องระเหย (evaporator) และนำไปทำแห้ง (dehydration) ด้วยเครื่อง
  ทำแห้งแบบพ่นฝอย (spray drier)

• การผลิตเจลาติน เพื่อเพิ่มความเข้มข้นของสารสกัดก่อนนำไปทำแห้ง (dehydration)
• การผลิตโปรตีนถั่วเหลืองเข้มข้น (soy protein concentrate)

2. การทำให้ใส (clarification) เช่น การผลิตน้ำผลไม้ชนิดใส ได้แก่ น้ำแอปเปิล น้ำองุ่น โดยใช้แทนการเหวี่ยวแยก (centrifuge)

3. การลดปริมาณจุลินทรีย์เพื่อการถนอมอาหาร และทำให้อาหารปลอดภัย โดยกรองแยกจุลินทรีย์ เช่น แบคทีเรีย ยีสต์ ออกจาก
เครื่องดื่ม เช่น เบียร์ น้ำผลไม้

 

 

Source: Dairy Processing Handbook. Published by Tetra Pak Processing Systems AB, S-221 86 Lund, Sweden.

 

 

UF