ไมโคทอกซิน หรือสารพิษจากรา  เป็นสารประกอบประเภทเมแทบอไลต์ทุติยภูมิที่ราผลิตขึ้นมา เป็นสารพิษที่ผลิตจากเชื้อรา
(mold) สารนี้อาจจะเป็นพิษหรือทำให้เกิดผลร้ายต่อสิ่งที่มีชีวิตต่างๆ โดยเฉพาะสัตว์ และ/หรือคนได้ เมื่อคนหรือสัตว์ได้รับเข้าไป
แม้ในปริมาณเพียงเล็กน้อย จะทำให้เกิดอาการพิษ ( mycotoxicosis ) แต่ไม่สามารถถ่ายทอดจากคนหนึ่งไปสู่คนอื่นได้
เกิดจากการรับประทานอาหารที่มีการปนเปื้อนของเชื้อราและสารพิษจากเชื้อรา ตั้งแต่การเพาะปลูก การเก็บเกี่ยว การเก็บรักษา
และการนำผลิตผลทางการเกษตรมาผลิตเป็นอาหาร สารพิษจากเชื้อราเข้าไปทำลาย DNA, RNA และโปรตีน

"Mykes" เป็นคำภาษากรีก หมายถึง fungus และ "toxicum" เป็นคำภาษาลาติน หมายถึง "poison" หรือ "toxin" เมื่อรวมกันเป็น
ไมโคทอกซิน "mycotoxins" จึงมีความหมายว่า fungus poison หรือ fungus toxin

Mycotoxin ที่มักพบในอาหาร

การเกิดพิษ

Mycotoxin ทำให้เกิดพิษต่ออวัยวะต่างๆ แบ่งเป็น

• พิษต่อตับ (hepatotoxin) ได้แก่ อะฟลาทอกซิน (aflatoxin)

• พิษต่อไต (nephrotoxin) ได้แก่ ออคราทอกซิน (ochratoxin)

• พิษต่อระบบประสาท (neurotoxin) ได้แก่ พาทูลิน (patulin)

• พิษต่อระบบทางเดินอาหาร (alimentary tract toxin) ได้แก่ ไทรโคทีซีน (trichothecene)

• พิษต่อระบบฮอร์โมน (estrogenic mycotoxin) ได้แก่ ซีราลีโนน (zearalenone)

• พิษอื่นๆ (other mycotoxin) ได้แก่ เออร์กอต (ergot) ฟูโมนิซิน (Fumonisins)

EU กำหนดให้มีการสุ่มตรวจวิเคราะห์การปนเปื้อนสารตกค้างประเภทไมโคทอกซิน (mycotoxins) ครอบคลุมในสินค้าอาหารเพื่อการบริโภค ดังต่อไปนี้

• เมล็ดธัญพืช (cereal grain) และผลิตภัณฑ์ธัญพืช (cereal products)
• ผลไม้แห้ง (dried fruit) องุ่นแห้ง (dried vine fruit)
• มะเดื่อแห้ง (dried figs) ถั่วลิสง (groundnuts) และถั่วจำพวกเปลือกแข็ง (tree nut)
• สินค้าที่มีส่วนประกอบของถั่ว
• เครื่องเทศ (spices)
• น้ำนม และผลิตภัณฑ์นม (dairy product)
• กาแฟ (coffee) และผลิตภัณฑ์กาแฟ
• น้ำผลไม้
• ผลิตภัณฑ์ที่ทำจากแอปเปิล
• อาหารเด็กอ่อน (baby foods)

Reference

http://www.dld.go.th/qcontrol/images/stories/gfeed/knowledge-toxin.pdf

http://www.dmsc.moph.go.th/webroot/BQSF/File/VARITY/mycotoxin.htm

http://news.thaieurope.net/content/view/1015/214/