วุ้นเลี้ยงเชื้อ (nutrient agar) คือ สารอาหารเชื้อจุลินทรีย์ (culture media) ที่ใช้เพื่อเพาะเลี้ยงจุลินทรีย์ เช่น แบคทีเรีย (bacteria) ยีสต์ (yeast) รา (mold) มีส่วนประกอบหลักคือวุ้น (agar) เป็นสารที่ทำให้เกิดเจล (gelling agent) โดยมีส่วนผสมของสารอาหาร (nutrient)
เพื่อให้เหมาะสมกับการเจริญของจุลิทรีย์ ที่ต้องการศึกษาเป็นเครื่องมือสำคัญที่ใช้ในจุลชีววิทยาทางอาหาร โดยสามารถใช้ microbial population count และยังใช้เพื่อจำแนกและแยกเเชื้อบริสุทธิ์
วุ้นเลี้ยงเชื้อ มีส่วนของ agar-agar (หรือ agar) ซึ่งผลิตจากสารสกัดจากสาหร่ายทะเลสีแดงแล้วนำมาทำแห้ง agar เป็นสารซัลโฟเนตมิวโคพอลิแซ็กคาร์ไรด์ (sulphonatedmucopolysaccharide) โดยปกติใช้ปริมาณร้อยละ 1.5 เพื่อทำให้เจลแข็งตัว เจลแข็งตัวที่ 32-39 องศาเซลเซียส agar เป็นเจลชนิด thermoreversible gel หลังจากที่เจลแข็งตัวแล้ว ถ้าอุณหภูมิสูงกว่า 85 องศาเซลเซียส เจลจะละลายเป็น
ของเหลว แต่อาจใช้ความเข้มข้นน้อยกว่าร้อยละ 1.5 จะได้เจลลักษณะที่เป็นกึ่งแข็งกึ่งเหลว
การใช้งาน
อาหารเลี้ยงเชื้อ agar มักเทใส่จานเพาะเชื้อ หรือหลอดแก้ว ที่ตั้งเอียงและรอให้แข็งตัว เพื่อเพิ่มพื้นที่ผิวหน้าให้มากขึ้น สามารถใช้ทคนิคต่างๆได้หลายวิธี ได้แก่
ตัวอย่างอาหารเลี้ยงเชื้อ
 |
