กระชาย (finger root) เป็นพืชวงศ์ขิง มีชื่อวิทยาศาสตร์คือ   Boesenbergia rotunda เป็นพืชสมุนไพร (herb) และเครื่องเทศ (spice)

การใช้อาหาร

ส่วนที่ใช้ประโยชน์เพื่อบริโภค คือเหง้า เหง้ากระชายใช้เป็นส่วนผสมในเครื่องแกงบางอย่าง ส่วนใหญ่เป็นแกงที่ใช้ปลา เช่น
น้ำยาปลา แกงส้ม แกงเลียง เนื่องจากกลิ่นรสที่เผ็ดร้อนและรสขมของกระชายจะช่วยดับกลิ่นคาวปลาได้ดี จึงนิยมใส่ในอาหาร
ที่มีปลาเป็นส่วนประกอบหลัก เช่น ผัดเผ็ดปลาดุก แกงเขียวหวานลูกชิ้นปลากราย เป็นต้น

สารสำคัญ

ส่วนรากและส่วนต้นของกระชาย ประกอบด้วยสาร alpinetin, pinocembrin, cardamonin,b oesenbergin A, pinostrobin
และน้ำมันหอมระเหย (essential oil) และในส่วนรากยังพบว่ามี chavicinic acid อีกด้วย

สรรพคุณทางยา

• เหง้ากระชาย มีสรรพคุณทางยาใช้ขับลม แก้ท้องอืด ท้องเฟ้อ
• ใช้ลดการอักเสบ ต้านเชื้อราแบคทีเรีย
• ใช้เป็นยาบำรุงหัวใจ
• สาร cardamonin ช่วยยับยั้งการเจริญเติบโตของเนื้องอกมะเร็ง
• รักษาริดสีดวงทวาร

ผลิตภัณฑ์จากกระชาย

• กระชายผงชงดื่ม
• แกงเลียงกึ่งสำเร็จรูป

References

http://www.rspg.or.th/plants_data/herbs/herbs_07_1.htm

http://www.thefloweringgarden.com/herbs-and-spices.htm