Fat substitute หรือ fat replacer หมายถึง สารที่ใช้ทดแทนไขมัน (fat) ในอาหาร เป็นสารประเภทคาร์โบไฮเดรต
ที่มีโมเลกุลใหญ่ เป็นไฮโดรคอลลอยด์ (hydrocolloid) ทำให้มีลักษณะเนื้อสัมผัสเพิ่มความข้นหนืด ความเนียน
ความชุ่มชื้นของผลิตภัณฑ์เหมือนอาหารที่มีไขมัน อาจเป็นประเภทเส้นใยอาหาร (dietary fiber) ที่ไม่ให้พลังงาน ห
รือให้พลังงานต่ำ (low calorie)
ตัวอย่างของสารทดแทนไขมัน
Fat substitute มีสมบัติหลักคือไม่ละลายในน้ำ แต่เมื่อดูดน้ำจะให้เนื้อเนียน และเป็นมีลักษณะเนื้อเป็นครีม ให้ความรู้สึกในปาก
(mouth feel) คล้ายไขมัน ใช้เป็นส่วนผสมทดแทนไขมัน ในอาหารที่ปกติมีไขมันสูง แต่ต้องการทำให้เป็นอาหารไขมันต่ำ
หลายชนิด เช่น ผลิตภัณฑ์นม (diary product) โยเกิร์ต ไอศกรีม ขนมหวาน (confectionery) ลูกอม และเบเกอรี (bakery)
