มผช.764/2548
กระชายดำผงสำเร็จรูป
1. ขอบข่าย
1.1 มาตรฐานผลิตภัณฑ์ชุมชนนี้ครอบคลุมกระชายดำผงสำเร็จรูปพร้อมชงดื่ม อยู่ในลักษณะเป็นเกล็ดและเป็นผง บรรจุในภาชนะบรรจุ
ที่มา:http://www.foodnetworksolution.com/wiki/word/3253
ตัวอย่างกระชายดำผงสำเร็จรูป
2. บทนิยาม
ความหมายของคำที่ใช้ในมาตรฐานผลิตภัณฑ์ชุมชนนี้ มีดังต่อไปนี้
2.1 กระชายดำผงสำเร็จรูป หมายถึง ผลิตภัณฑ์ที่ได้จากการนำน้ำสกัดจากเหง้ากระชายดำสดหรือแห้งไปให้ความร้อนจนเข้มข้น (concentration) นำไปผสมกับน้ำตาล อาจเติมเกลือ ทำให้แห้ง (dehydration) ที่อุณหภูมิและระยะเวลาที่เหมาะสมอาจทำเป็น
เกล็ดขนาดเล็กหรือบดเป็นผง
3. วัตถุดิบ
3.1 กระชายดำ
3.2 น้ำตาล
3.3 เกลือ
4. process flow chart
5. คุณลักษณะที่ต้องการ
5.1 ลักษณะทั่วไป ต้องเป็นเกล็ดขนาดเล็กหรือเป็นผง แห้ง ไม่จับตัวเป็นก้อน
5.2 สี ต้องมีสีที่ดีตามธรรมชาติของกระชายดำผงสำเร็จรูป
5.3 สิ่งแปลกปลอม ต้องไม่พบสิ่งแปลกปลอมที่ไม่ใช่ส่วนประกอบที่ใช้ เช่น เส้นผม ดิน ทราย กรวด ชิ้นส่วนหรือสิ่งปฏิกูลจากสัตว์
5.4 วัตถุเจือปนอาหารห้ามใช้สีสังเคราะห์ทุกชนิด
5.5 วอเตอร์แอกทิวิตี (water activity) ต้องไม่เกิน 0.5
5.6 จุลินทรีย์
5.6.1 จำนวนจุลินทรีย์ทั้งหมด ต้องไม่เกิน 1 × 104 โคโลนีต่อตัวอย่าง 1 กรัม
5.6.2 เอสเชอริเชีย โคไล (Escherichia coli) โดยวิธีเอ็มพีเอ็น (MPN) ต้องน้อยกว่า 3 ต่อตัวอย่าง 1 กรัม
5.6.3 ยีสต์และรา ต้องน้อยกว่า 10 โคโลนีต่อตัวอย่าง 1 กรัม
5.7 กลิ่นรส
ต้องมีกลิ่นรสที่ดีตามธรรมชาติของกระชายดำผงสำเร็จรูป ปราศจากกลิ่นรสอื่นที่ไม่พึงประสงค์
5.8 การละลาย
ต้องละลายได้หมดและไม่มีสิ่งแปลกปลอมที่ไม่ใช่ส่วนประกอบที่ใช้ เมื่อตรวจสอบโดยวิธีให้คะแนนตามข้อ 10.1 แล้ว
ต้องได้คะแนนเฉลี่ยของแต่ละลักษณะจากผู้ตรวจสอบทุกคนไม่น้อยกว่า 3 คะแนน และไม่มีลักษณะใดได้ 1 คะแนน
จากผู้ตรวจสอบคนใดคนหนึ่ง
6. สุขลักษณะ
6.1 สุขลักษณะในการทำกระชายดำผงสำเร็จรูป ให้เป็นไปตาม GMP
7. การบรรจุ
7.1 ให้บรรจุกระชายดำผงสำเร็จรูปในภาชนะบรรจุที่สะอาด ปิดได้สนิท และสามารถป้องกันการปนเปื้อนจาก
สิ่งสกปรกภายนอกได้
7.2 น้ำหนักสุทธิของกระชายดำผงสำเร็จรูปในแต่ละภาชนะบรรจุ ต้องไม่น้อยกว่าที่ระบุไว้ที่ฉลาก
8. เครื่องหมายและฉลาก
8.1 ที่ภาชนะบรรจุกระชายดำผงสำเร็จรูปทุกหน่วย อย่างน้อยต้องมีเลข อักษร หรือเครื่องหมายแจ้งรายละเอียดต่อไปนี้ให้เห็นได้ง่าย
(1) ชื่อเรียกผลิตภัณฑ์ เช่น กระชายดำผงสำเร็จรูป กระชายดำผงชงดื่ม
(2) ส่วนประกอบที่สำคัญ
(3) น้ำหนักสุทธิ
(4) วัน เดือน ปีที่ทำ และวัน เดือน ปีที่หมดอายุ หรือข้อความว่า "ควรบริโภคก่อน (วัน เดือน ปี) "
(5) ข้อแนะนำในการบริโภคและการเก็บรักษา
(6) ชื่อผู้ทำ หรือสถานที่ทำ พร้อมสถานที่ตั้ง หรือเครื่องหมายการค้าที่จดทะเบียน
ในกรณีที่ใช้ภาษาต่างประเทศ ต้องมีความหมายตรงกับภาษาไทยที่กำหนดไว้ข้างต้น
9. การชักตัวอย่างและเกณฑ์ตัดสิน
9.1 รุ่น ในที่นี้ หมายถึง กระชายดำผงสำเร็จรูปที่ทำโดยกรรมวิธีเดียวกัน ในระยะเวลาเดียวกัน
9.2 การชักตัวอย่างและการยอมรับ ให้เป็นไปตามแผนการชักตัวอย่างที่กำหนดต่อไปนี้
9.2.1 การชักตัวอย่างและการยอมรับ สำหรับการทดสอบสิ่งแปลกปลอม การบรรจุ และเครื่องหมายและ ฉลาก ให้ชักตัวอย่าง
โดยวิธีสุ่มจากรุ่นเดียวกัน จำนวน 3 หน่วยภาชนะบรรจุ เมื่อตรวจสอบแล้วทุกตัวอย่างต้องเป็นไปตามข้อ 5.5 ข้อ 7. และข้อ 8.
จึงจะถือว่ากระชายดำผงสำเร็จรูปรุ่นนั้นเป็นไปตามเกณฑ์ที่กำหนด
9.2.2 การชักตัวอย่างและการยอมรับ สำหรับการทดสอบลักษณะทั่วไป สีกลิ่นรส และการละลาย ให้ใช้ตัวอย่าง ที่ผ่านการ
ทดสอบตามข้อ 9.2.1 แล้ว จำนวน 3 หน่วยภาชนะบรรจุ เมื่อตรวจสอบแล้วทุกตัวอย่างต้องเป็นไปตามข้อ 5.1 ถึงข้อ 5.4
จึงจะถือว่ากระชายดำผงสำเร็จรูปรุ่นนั้นเป็นไปตามเกณฑ์ที่กำหนด
9.2.3 การชักตัวอย่างและการยอมรับ สำหรับการทดสอบวอเตอร์แอกทิวิตี (water activity) และวัตถุเจือปนอาหารให้ชักตัวอย่าง
โดยวิธีสุ่มจากรุ่นเดียวกัน จำนวน 3 หน่วยภาชนะบรรจุ เพื่อทำเป็นตัวอย่างรวม โดยมีน้ำหนักรวมไม่น้อยกว่า 300 กรัม กรณี
ตัวอย่างไม่พอให้ชักตัวอย่างเพิ่มโดยวิธีสุ่มจากรุ่นเดียวกัน ให้ได้ตัวอย่างที่มีน้ำหนักรวมตามที่กำหนด เมื่อตรวจสอบแล้ว
ตัวอย่างต้องเป็นไปตามข้อ 5.6และข้อ 5.7 จึงจะถือว่ากระชายดำผงสำเร็จรูปรุ่นนั้นเป็นไปตามเกณฑ์ที่กำหนด
9.2.4 การชักตัวอย่างและการยอมรับ สำหรับการทดสอบจุลินทรีย์ ให้ชักตัวอย่างโดยวิธีสุ่มจากรุ่นเดียวกัน จำนวน 3 หน่วย
ภาชนะบรรจุ เพื่อทำเป็นตัวอย่างรวม โดยมีน้ำหนักรวมไม่น้อยกว่า 200 กรัม กรณีตัวอย่างไม่พอให้ชักตัวอย่างเพิ่มโดยวิธีสุ่ม
จากรุ่นเดียวกันให้ได้ตัวอย่างที่มีน้ำหนักรวมตามที่กำหนด เมื่อตรวจสอบแล้วตัวอย่างต้องเป็นไปตามข้อ 5.8 จึงจะถือว่า
กระชายดำผงสำเร็จรูปรุ่นนั้นเป็นไปตามเกณฑ์ที่กำหนด
9.3 เกณฑ์ตัดสิน
ตัวอย่างกระชายดำผงสำเร็จรูปต้องเป็นไปตามข้อ 9.2.1 ข้อ 9.2.2 ข้อ 9.2.3 และข้อ 9.2.4 ทุกข้อ จึงจะถือว่ากระชายดำผงสำเร็จรูปรุ่นนั้นเป็นไปตามมาตรฐานผลิตภัณฑ์ชุมชนนี้
10. การทดสอบ
10.1 การทดสอบลักษณะทั่วไป สี กลิ่นรส และการละลาย
10.1.1 ให้แต่งตั้งคณะผู้ตรวจสอบ ประกอบด้วยผู้ที่มีความชำนาญในการตรวจสอบกระชายดำผงสำเร็จรูป
อย่างน้อย 5 คน แต่ละคนจะแยกกันตรวจและให้คะแนนโดยอิสระ
10.1.2 เทตัวอย่างกระชายดำผงสำเร็จรูปลงในจานกระเบื้องสีขาว ตรวจสอบลักษณะทั่วไปและสีโดยการ
ตรวจพินิจ
10.1.3 ใส่ตัวอย่างกระชายดำผงสำเร็จรูปลงในภาชนะที่เหมาะสม เติมน้ำเดือดตามปริมาณที่ระบุไว้ที่ฉลาก
คนให้ละลายเป็นเวลา 30 วินาที ตรวจสอบกลิ่นรสและการละลายโดยการตรวจพินิจและชิม
10.1.4 หลักเกณฑ์การให้คะแนน ให้เป็นไปตามตาราง
10.3 การทดสอบวอเตอร์แอกทิวิตี (water acitivity)
ให้ใช้เครื่องวัดวอเตอร์แอกทิวิตีที่ควบคุมอุณหภูมิได้ที่ (25 ± 2) องศาเซลเซียส
10.4 การทดสอบวัตถุเจือปนอาหาร
ให้ใช้วิธีทดสอบตาม AOAC หรือวิธีทดสอบอื่นที่เป็นที่ยอมรับ
10.5 การทดสอบจุลินทรีย์
ให้ใช้วิธีทดสอบตาม AOAC หรือ BAM หรือวิธีทดสอบอื่นที่เป็นที่ยอมรับ
10.6 การทดสอบน้ำหนักสุทธิ
ให้ใช้เครื่องชั่งที่เหมาะสม
