ความเป็นมา: สถาบันอาหารเป็นสถาบันหนึ่งภายใต้มูลนิธิเพื่อการพัฒนาอุตสาหกรรม กระทรวงอุตสาหกรรมได้จัดตั้งขึ้นตามมติคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ 15 ตุลาคม 2539 และวันที่ 12 พฤศจิกายน 2539 และคำสั่งกระทรวงอุตสาหกรรมที่ 440/2539 ลงวันที่ 28 พฤศจิกายน 2539 เพื่อดำเนินงานส่งเสริมและพัฒนาอุตสาหกรรมอาหารของประเทศไทยให้เติบโตอย่างมีประสิทธิภาพและสามารถแข่งขันได้ในระดับโลก โดยมีหน้าที่ความรับผิดชอบดังนี้
(1) สำรวจรวบรวมและติดตามข้อมูลข่าวสารเกี่ยวกับอุตสาหกรรมอาหาร และเผยแพร่ข้อมูลข่าวสารดังกล่าว รวมถึงการพัฒนาระบบข้อมูลข่าวสารอุตสาหกรรมอาหาร
(2) ส่งเสริมและจัดให้มีการวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีอุตสาหกรรมอาหารทั้งในด้านการผลิต การพัฒนารูปแบบ การปรับปรุงมาตรฐานและคุณภาพ (3) ศึกษาวิจัยธุรกิจอุตสาหกรรมอาหารตลอดจนวิเคราะห์ปัญหาที่มีผลกระทบต่ออุตสาหกรรมอาหารและเสนอแนะแนวทางแก้ไขปัญหาต่อรัฐบาล (4) จัดให้มีการฝึกอบรมและสัมมนาทางวิชาการเพื่อพัฒนาบุคลากรอุตสาหกรรมอาหารทั้งในระดับแรงงาน ช่างเทคนิค และระดับบริหาร
(5) สนับสนุนหรือจัดให้มีบริการด้านการตรวจการวิเคราะห์การทดสอบและการรับรองคุณภาพผลิตภัณฑ์อาหาร
(6) ให้คำปรึกษาและแนะนำทางวิชาการด้านอุตสาหกรรมอาหารแก่ผู้ประกอบการอุตสาหกรรมอาหาร
(7) สนับสนุนหรือจัดให้มีกิจกรรมส่งเสริมการตลาดทั้งภายในประเทศและต่างประเทศ
(8) ประสานงานด้านการส่งเสริมและพัฒนาอุตสาหกรรมอาหารระหวางรัฐกับเอกชนและเอกชนกับเอกชนทั้งในประเทศและต่างประเทศ
(9) ดำเนินงานให้เกิดความเชื่อมโยงกับงานวิจัยและพัฒนาทางด้านอุตสาหกรรมอาหารของสถาบันการศึกษาทั้งภาครัฐและเอกชนเพื่อให้มีการนำผลงานการศึกษามาปรับใช้ให้เกิดประโยชน์ในเชิงพาณิชย์