อาหารพร้อมปรุง  หมายถึง อาหารที่ได้จัดเตรียมส่วนประกอบต่างๆ บรรจุไว้ในหน่วยภาชนะที่พร้อมจำหน่ายโดยตรงต่อผู้บริโภค เพื่อนำไปปรุงเป็นอาหารชนิดใดชนิดหนึ่งโดยเฉพาะ นับเป็นธุรกิจผลิตภัณฑ์อาหารอีกประเภทหนึ่งที่อำนวยความสะดวกแก่แม่บ้านที่ยังอยากทำหน้าที่ที่ดีกว่าแม่บ้านถุงพลาสติกขึ้นมาหน่อย เพราะยังได้แสดงฝีมือการหุงต้มด้วย อาหารพร้อมปรุงทั่วไปเป็นอาหารที่ยังไม่ผ่านการแปรรูป ซึ่งจัดบรรจุในภาชนะประเภทถาดโฟมคลุมด้วยพลาสติกโปร่งแสงใส เพื่อให้มองเห็นส่วนประกอบของอาหารที่จะนำไปปรุงว่าเป็นอาหารชนิดใดชนิดหนึ่งโดยเฉพาะ เช่น อาหารพร้อมปรุงเป็นแกงส้ม ต้มยำ ผัดผัก ตามที่มีวางขายทั่วไปในตู้แช่เย็นในห้างสรรพสินค้าส่วนที่เรียกว่า ซูเปอร์มาเก็ต

ส่วนประกอบของอาหารพร้อมปรุงจะมีทั้งเนื้อสัตว์สด พืชผัก ที่เตรียมตัดแต่งไว้เรียบร้อย และเครื่องปรุงรส ต้องการเก็บรักษาในสภาพที่แตกต่างกัน แต่ถูกบรรจุรวมอยู่ในหีบห่อเดียวกัน ซึ่งโดยทั่วไปแล้วจะถูกนำมาเก็บไว้รอจำหน่ายในตู้แช่เย็นไม่มีฝาหรือประตูปิดเปิด เพื่อให้ผู้บริโภคได้หยิบ หรือพิจารณาเลือกซื้อได้สะดวก ความเย็นจึงอาจไม่เพียงพอในการเก็บรักษา

คุณภาพส่วนประกอบของอาหารพร้อมปรุงประเภทเนื้อสัตว์ โดยเฉพาะอาหารทะเลสด ซึ่งเสื่อมเสียได้ง่ายด้วยจุลินทรีย์ที่อาจปนเปื้อนมา หรือจุลินทรีย์ที่อาจแทรกซึมเพิ่มเติมจากส่วนประกอบอื่น เช่น จากจำพวกพืชผักหรือเครื่องปรุงแต่งกลิ่นรสหรือสิ่งแวดล้อมระหว่างการขนส่ง การเก็บรักษา รวมทั้งการหยิบยกพิจารณาเลือกของผู้บริโภคเอง ดังที่หน่วยงานที่รับผิดชอบ เช่น สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา ได้เคยสุ่มตัวอย่างตรวจพบเชื้อจุลินทรีย์ที่ทำให้เกิดโรคทางเดินอาหารในอาหารพร้อมปรุงบางชนิด ซึ่งหากทำการหุงต้มเพียงสุกๆ ดิบๆ อาจทำให้ผู้บริโภคมีอาการอุจจาระร่วง ท้องเดิน คลื่นไส้ อาเจียนได้

นอกจากนี้ การปนเปื้อนของจุลินทรีย์ยังอาจเกิดขึ้นได้เมื่อผู้บริโภคบางคนที่มีชีวิตประจำวันด้วยการพึงพาอาศัยการบริโภคอาหารพร้อมปรุง เพื่อแสดงฝีมือการเป็นแม่บ้านครบถ้วน โดยเฉพาะแม่บ้านเศรษฐกิจ นิยมรอคอยจังหวะเลือกซื้ออาหารพร้อมปรุงในห้างสรรพสินค้าบางแห่งในช่วงนาทีทอง ซึ่งมีการลดราคาอาหารพร้อมปรุงบางชนิด ที่หลงค้างอยู่ในตู้แช่เย็นนานเกินสมควร หากเก็บรักษาไว้นานกว่านี้อาจเสื่อมเสียได้นั้น อาหารพร้อมปรุงเหล่านี้อาจยังไม่เสื่อมเสียในช่วงนาทีทอง แต่ช่วงเวลากว่าที่ผู้บริโภคจะนำอาหารพร้อมปรุงที่เลือกซื้อได้โดยมิได้เก็บรักษาไว้ในที่เย็นอีกต่อไป ต้องฝ่าฟันการจราจรเดินทางในภาวะแวดล้อมที่ร้อนและมีมลพิษสูง อาหารพร้อมปรุงที่ซื้อมาอาจแปรสภาพไปแล้วจากจำนวนจุลินทรีย์และสิ่งปนเปื้อนที่เพิ่มขึ้น ตามลำดับ ก่อนจะถึงเวลาหุงต้มเพื่อปรุงพร้อมบริโภคก็เป็นได้

นอกจากนั้น ผู้บริโภคที่เป็นแม่บ้านประหยัดบางคนยังอาจเลือกซื้ออาหารพร้อมปรุงช่วงนาทีทองหลายอย่าง เพื่อเก็บไว้บริโภควันต่อไป สภาพการเก็บรักษาอาหารพร้อมปรุงที่เปลี่ยนจากสภาพเย็นเป็นร้อนและเย็นกลับไปกลับมา อาจมีผลกระทบต่อคุณภาพ เพิ่มความเสื่อมเสียให้แก่อาหารได้อีกด้วย

การประกอบธุรกิจผลิตภัณฑ์อาหารพร้อมปรุงจำต้องมีความรู้และประสบการณ์เฉพาะเรื่องอย่างเพียงพอ ที่จะไม่มีการปะปนกัน แล้วนำส่วนประกอบของอาหารด้วยการแบ่งส่วนของอาหารจากผลิตภัณฑ์อาหารประเภทอื่น เพื่อให้เกิดประโยชน์ทุกส่วน หรืออาจใช้เวลานานในการจัดบรรจุและขนส่งนำถึงสถานที่จำหน่ายในสภาพแวดล้อมที่ไม่เหมาะสม ต้องมีความซื่อสัตย์ในการแสดงฉลาก วันที่ผลิตบรรจุที่ตรงต่อความเป็นจริง ไม่แสดงฉลากระบุวันที่ผลิตหรือบรรจุล่วงหน้าซึ่งไม่ใช่วันบรรจุที่แท้จริง ซึ่งบางครั้งพบว่ามีการแสดงวันที่ผลิตหรือบรรจุหลังจากวันที่วางจำหน่ายแล้วก็มี

อาหารพร้อมปรุงแต่ละชนิดต้องการการดูแลรักษาที่แตกต่างกัน และแตกต่างจากผลิตภัณฑ์อาหารบางประเภท โดยเฉพาะผลิตภัณฑ์ที่ไม่ใช่อาหารที่อาจมีสิ่งที่ไม่เหมาะสมแก่การบริโภคปนเปื้อน แทรกซึมเข้าไปในอาหารพร้อมปรุงบางชนิด ซึ่งอาจเป็นอันตรายแก่ผู้บริโภคได้ ดังนั้น พนักงานลูกจ้างที่เกี่ยวข้องกับการประกอบธุรกิจผลิตภัณฑ์อาหารพร้อมปรุงต้องมีความรู้ความเข้าใจที่เกี่ยวข้องกับสภาพของอาหารพร้อมปรุงด้วย นอกจากจะต้องมีคุณภาพเป็นอาหารที่ปลอดภัยต่อการบริโภคแล้ว อาหารพร้อมปรุงที่ผลิตจำหน่ายยังจะต้องแสดงฉลากด้วยข้อความเป็นภาษาไทย แต่จะมีภาษาต่างประเทศด้วยก็ได้ โดยภาษาต่างประเทศจะต้องสอดคล้องกับภาษาไทยและอย่างน้อยต้องมีข้อความแสดงรายละเอียดที่กำหนดในกฎหมายอาหารตามประกาศกระทรวงสาธารณสุขฉบับที่ 175 (2539) โดยสรุปดังนี้

1) ชื่ออาหารให้ใช้ชื่ออย่างใดอย่างหนึ่ง เป็นต้นว่า ชื่อเฉพาะของอาหารหรือชื่อที่ใช้เรียกอาหารตามปกติ หรือชื่ออาหารเมื่อปรุงสำเร็จแล้ว สำหรับอาหารพร้อมปรุงหากใช้ชื่อทางการค้าจะต้องมีข้อความแสดงชื่อตามที่กล่าวข้างต้นกำกับชื่ออาหารทางการค้าด้วย โดยจะอยู่ในบรรทัดเดียวหรือต่างบรรทัดกับชื่อทางการค้าก็ได้ และจะมีขนาดตัวอักษรต่างกับชื่อทางการค้าก็ได้ แต่ต้องสามารถเห็นได้ชัดเจน

2) มีเครื่องหมายตามที่สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยากำหนด

3) แจ้งชื่อและที่ตั้งของสถานที่ผลิตหรือแบ่งบรรจุหรือจัดจำหน่ายหรือชื่อและที่ตั้งของสำนักงานใหญ่ของผู้ผลิตหรือของผู้แบ่งบรรจุเพื่อจำหน่าย หรือผู้จัดจำหน่าย แล้วแต่กรณี

4) แจ้งวัน เดือน และปีที่ผลิต หรือวัน เดือน และปีที่หมดอายุ หรือวันเดือนและปีที่อาหารยังมีคุณภาพหรือมาตรฐานดี โดยมีข้อความว่า "ผลิต" หรือ "หมดอายุ" หรือ "ควรบริโภคก่อน" กำกับไว้ด้วยแล้วแต่กรณี

5) ข้อความว่า "ใช้วัตถุกันเสีย" ถ้ามีการใช้

6) คำแนะนำในการเก็บรักษา (ถ้ามี)