เครื่องมือวัดการไหลแบบอัลตราโซนิก (ultrasonic flow meter) ทำงานโดยอาศัยคลื่นความถี่เหนือเสียง (คลื่นอัลตราโซนิก) ส่วนใหญ่ใช้วัดการไหลของของเหลวภายในท่อ เเละเป็นการวัดการไหล (flow measurement) แบบไม่ทำลายเเละไม่ก่อให้เกิดปัญหาด้านความดัน (pressure drop) โดยเครื่องมือวัดการไหลแบบอัลตราโซนิกที่นิยมใช้มี 2 ชนิด คือ
- เครื่องมือวัดการไหลแบบอัลตราโซนิกชนิดการเลื่อนความถี่แบบดอปเปลอร์ (doppler frequency shift ultrasonic flow meter)
- เครื่องมือวัดการไหลแบบอัลตราโซนิกชนิดวัดเวลาส่งผ่าน (transit time ultrasonic flow meter)
เครื่องมือวัดการไหลชนิดอัลตราโซนิกมีข้อดี คือ ไม่มีอุปกรณ์ใดขวางกระแสของไหล จึงไม่มีค่าความดันสูญเสียจากเครื่องมือวัดเกิดขึ้น ให้ค่าความถูกต้อง (accuracy) ดี ตอบสนองต่อการวัดเร็ว สามารถใช้งานได้ย่าน (range) อุณหภูมิกว้าง (-180oC ถึง 260oC) สามารถติดตั้งเครื่องมือวัดประกบที่ผนังท่อได้โดยไม่ต้องหยุดการทำงาน โดยตำแหน่งที่ติดตั้งควรห่างจากปั๊มหรือแหล่งกำเนิดคลื่นความถี่ที่อาจทำให้เกิดสัญญาณรบกวนได้ และควรเลือกจุดวัดที่ไม่มีการกัดกร่อนของท่อ หรือมีสนิมเกาะอยู่บริเวณผิวท่อ ซึ่งจะผลต่อการส่งคลื่นความถี่ จึงควรทำความสะอาดผิวท่อก่อนการวัด สำหรับท่อบางประเภทที่มีการเคลือบสี หรือทาสีที่ผิวท่อ ความหนาดังกล่าวอาจส่งผลให้คลื่นเสียงส่งผ่านท่อได้ยากขึ้น กรณีนี้ถ้าไม่สามารถระบุชนิดของสีที่เคลือบท่อ และความหนาของสีได้ อาจใช้วิธีการขัดท่อก่อนการวัด อย่างไรก็ตาม เครื่องมือวัดชนิดนี้มีราคาค่อนข้างแพงเมื่อเทียบกับเครื่องมือวัดการไหลชนิดอื่น
เครื่องมือวัดการไหลแบบอัลตราโซนิก
(ที่มา: http://www.engnetglobal.com/c/c.aspx/kro001)
หลักการทำงานของเครื่องมือวัดการไหลแบบอัลตราโซนิก
(ที่มา: http://www.youtube.com/watch?v=Bx2RnrfLkQg)
ที่มา: การวัดและเครื่องมือวัด ประยุกต์ใช้ในอุตสาหกรรมอาหาร (นวภัทรา และ ทวีพล, 2555)
: www.ftp://ftp.me.psu.ac.th/pub/misc/flow%20meter%20Doppler%20flow%20meter.pdf
: http://www.youtube.com/watch?v=Bx2RnrfLkQg
: http://www.engnetglobal.com/c/c.aspx/kro001
