เครื่องฮอโมจีไนซ์ (homogenizer) อาจเรียกว่า pressure homogenizer เป็นเครื่องจักรและอุปกรณ์แปรรูปอาหารที่ใช้
เพื่อการฮอโมจีไนซ์ (homogenization) ใช้เพื่อการผสม (mixing) และลดขนาดเม็ดไขมันในของเหลว เพื่อให้เป็นเนื้อเดียวกัน
เกิดอิมัลชัน (emulsion) คงตัว

การใช้ในอุตสาหกรรมอาหาร

เครื่องฮอโมจีไนซ์ที่ใช้อย่างกว้างขวางในอุตสาหกรรมแปรรูปอาหารเหลว ได้แก่ น้ำนมและผลิตภัณฑ์นม น้ำกะทิ น้ำสลัด

หลักการทำงาน

เครื่องฮอโมจีไนซ์ทำงานโดยใช้ปั๊มความดันสูง บังคับให้ของเหลวผ่านช่องแคบ ที่เรียกว่า วาล์วฮอโมจีไนซ์ (homogenization
valve) ด้วยความเร็วสูงมาก พลังงานจากแรงดัน ทำให้เกิดแรงเฉือน (shear) แรงกระแทกและการแตกตัวของฟองอากาศ
ขนาดเล็ก (cavitation) อย่างรุนแรง มีผลให้อนุภาคของเหลวมีขนาดเล็กลงและเกิดการกระจายเป็นเนื้อเดียวกัน

ความดันที่ใช้เพื่อการพาสเจอไรซ์อาหารเหลว เช่น น้ำนม อยู่ระหว่าง 10-25 MPa (100-250 bars)

ประเภทของเครื่องฮอโมจีไนซ์

1. เครื่องฮอโมจีไนซ์แบบขั้นตอนเดียว ( single stage homogenizer) หมายถึง เครื่องฮอโมจีไนซ์ที่มีวาล์วฮอโมจีไนซ์ชุดเดียว
ใช้ความดันในช่วง 2,000 -2,500 ปอนด์ต่อตารางนิ้ว (psi) น้ำนมที่ผ่านการฮอโมจีไนซ์มีขนาดเล็ก แต่ยังมีแนวโน้มที่กลับมา
รวมกันได้อีก

2. เครื่องฮอโมจีไนซ์แบบสองขั้นตอน (two stage homogenizer) หมายถึง เครื่องฮอโมจีไนซ์ที่มีวาล์วฮอโมจีไนซ์ 2 ชุด
โดยชุดแรกใช้ความดันในช่วง 2,000 -2,500 ปอนด์ต่อตารางนิ้ว (psi) ของเหลวที่ผ่านจากวาล์วชุดแรกจะผ่านเข้าสู่วาล์ว
ชุดที่สอง ซึ่งใช้ความดัน 500 ปอนด์ต่อตารางนิ้ว (psi) ช่วยทำให้เม็ดไขมันที่ผ่านจากวาล์วชุดแรกซึ่งอาจกลับมารวมตัวกันได้อีก
เกิดการกระจายตัวเป็นอิมัลชัน (emulsion) ที่คงตัว

References