Food Wiki

ค้นหา 6,332 คำศัพท์

Cleaning agent / สารทำความสะอาด

สารทำความสะอาด (cleaning agent) หมายถึงสารที่ใช้เพื่อการล้าง (washing) เพื่อทำความสะอาดวัตถุดิบ เครื่องจักรอุปกรณ์ที่ใช้         แปรรูปอาหาร

คุณสมบัติของสารทำความสะอาด

สารทำความสะอาดที่ดีควรมีคุณสมบัติดังนี้

  • ไม่กัดกร่อนผิวหน้าเครื่องมือ
  • ไม่เป็นอันตรายหรือเป็นพิษ
  • ไม่เป็นอันตรายต่อผู้มีหน้าที่ล้างหรือทำความสะอาดกรณีใช้คนเป็นผู้ทำความสะอาด
  • ไม่เป็นพิษต่อสิ่งแวดล้อม
  • ละลายได้ดีในน้ำและชะล้างออก (rinse) ออกได้ง่าย
  • สามารถละลาย หรือแขวนตะกอนสารตกค้าง หรือสารปนเปื้อนที่ต้องการกำจัดออก และหลังจากการล้างออกแล้วต้องไม่เหลือ        คราบใดๆ ไว้
  • กรณีใช้แรงดันของน้ำสูง ต้องไม่ทำให้เกิดฟอง

สารทำความสะอาดที่ใช้ในอุตสาหกรรมอาหารชนิด หน้าที่ ข้อจำกัด และความเข้มข้น (from Lewis 1980 อ้างใน1) 1) .

 

กลุ่มของสารทำความสะอาดความเข้มข้นโดยประมาณ (%, w/v)ตัวอย่างของสารเคมีในสารทำความสะอาดหน้าที่ข้อจำกัด

น้ำสะอาด

 100 มีออกซิเจนละลายอยู่และอาจมีแร่ธาตุที่ละลายปนอยู่เล็กน้อย
  • เป็นตัวชะล้าง พาสิ่งสกปรกออกจากพื้นผิว
  • เป็นตัวทำละลายสิ่งสกปรกที่ละลายในน้ำได้และสารทำความสะอาด
  • การใช้น้ำกระด้างจะทำให้เกิดคราบที่พื้นผิวหลังการล้าง
  • น้ำที่ค้างบนพื้นผิวหลังการล้าง ทำให้พื้นผิวเหมาะสมกับการเจริญของจุลินทรีย์โดยเฉพาะแบคทีเรียและรา

Strong alkali

 1-5
  • Sodium hydroxide
  • Sodium orthosilicate
  • Sodium sesquisilicate
  • กัดกร่อนรุนแรง
  • ล้างออกได้ยาก
  • อันตรายต่อผู้ใช้งานทำให้ระคายเคืองต่อผิวหนังและเยือบุ
Mild alkali 1-10
  • Sodium carbonate
  • Sodium sesquisilicate
  • Trisodium phosphate
  • Sodium tetraborate
  • Detergents.
  • เป็นบัฟเฟอร์ (buffer) ที่ค่า pHสูงกว่าหรือเท่ากับ 8.4
  • Water softeners
  • กัดกร่อนปานกลาง (mildly corrosive)
  • High concentrations are irritating to skin
กรดอนินทรีย์Inorganic acid 0.5
  • Hydrochloric sulphuric
  • Nitric phosphoric sulphamic
  • ทำให้สารละลายมีค่า pH ต่ำกว่า 2.5
  • กำจัดสารอนินทรีย์บนพื้นผิวโดยทำให้ตกตะกอนออกมา
  • กัดกร่อนผิวโลหะรุนแรง
  • อาจลดการกัดกร่อนได้โดยใช้สารป้องกันการกัด (anti-corrosive agents)
  • อันตรายต่อผู้ใช้งานทำให้ระคายเคืองต่อผิวหนังและเยือบุ

กรดอินทรีย์

Oragnic acids

 0.1-2  
  • กัดกร่อนผิวโลหะปานกลาง
  • อาจลดการกัดกร่อนได้โดยใช้สารป้องกันการกัด (anti-corrosive agents)
Anionic wetting agents 0.15 หรือต่ำกว่า
  • Soaps sulphated alcohols
  • Sulphated hydrocarbons
  • Aryl-alkyl polyether sulphates
  • Sulphonated amides
  • Alkyl-arylsuphonated
  • Wet surfaces penetrate crevices and woven fabrics
  • Effective detergents
  • เป็นอิมัลซิไฟเออร์ (emulsifier) สำหรับลิพิด น้ำมันและไขมันแวกซ์และรงควัตถุ (pigment)
  • สามารถใช้ร่วมกับสารทำความสะอาดประเภทกรด (acid) และ ด่าง (alkaline) ได้ และอาจเสริมฤทธิ์กัน (synergistic)
 Some foam excessively Not compatible with cationic wetting agents
Non-ionic wetting agents 0.15 หรือต่ำกว่า
  • Polyethenoxyethers condensates
  • Amine-fatty acid condensate
 Excellent detergents for oil. Ethylene oxide-fatty acid agents to control foam May be sensitive to acids Used in mixtures of wetting
Cationic wetting agents 0.15 หรือต่ำกว่า
  • Quaternary ammonium
 Some wetting effect Antibacterial action Not compatible with anionic wetting agents
Sequestering agents Variable (depending on hardness of water)
  • Tetrasodium pyrophosphate
  • Sodium tripolyphosphate
  • Sodium hexametaphosphate
  • Sodium tetrapolyphosphate
  • Sodium acid pyrophosphate
  • Ethylenediaminetetra-acetic acid (sodium salt)
  • Sodium gluconate with or without 3% sodium hydroxide
 Form soluble complexes with metal ions such as cal- cium, magnesium and iron to prevent film formation on equipment and utensils See also strong and mild alkalis above

Phosphates are inactivated by protracted exposure to heat

Phosphates are unstable in acid solution
Abrasives Variable
  • Volcanic ash
  • Seismotite pumice
  • Feldspar silica flour
  • Steel wool3)
  • Metal of plastic 'chlore balls3)
  • Scrub brushes
  • กำจัดสิ่งสกปรกออกจากพื้นผิว อาจใช้ร่วมกับสารซักฟอก (detergent) เพื่อให้กำจัดสิ่งสกปรกที่ติดแน่นได้ง่ายขึ้น

Scratch surfaces Particles may become imbedded in equipment and later appear in food

Damage skin of workers
Chlorinated compounds 1
  • Dichlorocyanuric acid
  • Trichlorocyanuric acid
  • Dichlorohydantoin
  • Used with alkaline cleaners to petizing of proteins and minimize milk deposits

Not germicidal because of high pH

Concentrations vary depending on the alkaline cleaner and conditions of use
Amphoterics 1.2 Mixtures of a cationic amine salt or a quaternary ammonium compound with an anionic carboxy compound, a sulfate ester, or a sulfonic acid Loosen and soften charred food residues on ovens or other metal and ceramic surfaces Not suitable for use on food contact surfaces4)
เอนไซม์ (enzyme) 0.3 -1
  • Proteolytic enzymes
 ย่อยโมเลกุลของอาหารที่มีโปรตีน เช่น น้ำนม เนื้อสัตว์ Inactivated by heat Some people become hyper-sensitive to the commercial preparations.

 

Reference

http://www.fao.org/DOCREP/003/T1768E/t1768e07.htm

 

 

(เข้าชม 1,847 ครั้ง)
สมัครสมาชิก