ไพโรมิเตอร์ชนิดอินฟราเรด (infrared pyrometer) เป็นไพโรมิเตอร์ (pyrometer) ชนิดหนึ่ง ทำงานโดยอาศัยหลัก
การแผ่รังสีอินฟราเรด (infrared radiation) ออกจากวัตถุ ใช้สำหรับการวัดอุณหภูมิ (temperature measurement) ที่ผิว
ของวัตถุ ซึ่งเป็นการวัดแบบไม่สัมผัสและไม่ทำลายวัตถุ แบ่งตามลักษณะการวัดได้ดังนี้
การวัดอุณหภูมิแบบจุด เรียกเครื่องมือวัดอุณหภูมินี้ว่า "เทอร์โมมิเตอร์ชนิดอินฟราเรด (infrared thermometer) " และ
การวัดอุณหภูมิแบบพื้นที่ เรียกเครื่องมือวัดอุณหภูมินี้ว่า "กล้องถ่ายภาพความร้อน (thermal image camera, TI - camera
หรือ infrared thermography)

ไพโรมิเตอร์ชนิดอินฟราเรด
(ก) เทอร์โมมิเตอร์ชนิดอินฟราเรด (ข) กล้องถ่ายภาพความร้อน (ภาพผลิตภัณฑ์ FLUKE)
(ที่มา: นวภัทรา และ ทวีพล , 2555)
การทำงานของไพโรมิเตอร์ชนิดอินฟราเรด
(ที่มา: http://www.youtube.com/watch?v=8fLqc9ZwdKk)
การประยุกต์ใช้งานไพโรมิเตอร์ชนิดอินฟราเรดในอุตสาหกรรมอาหาร
หัวใจสำคัญสำหรับอุตสาหกรรมอาหาร คือ การผลิตอาหารที่ปลอดภัย (food safety) สำหรับผู้บริโภค โดยผู้ผลิต
ต้องยึดถือหลักเกณฑ์การปฏิบัติที่ดี (Good Manufacturing Practice: GMP) และปฏิบัติตามอย่างเคร่งครัดตลอดกระบวน
การผลิต ตัวอย่างการประยุกต์ใช้งานในอุตสาหกรรมอาหาร ได้แก่
- การวัดอุณหภูมิของผู้ปฏิบัติงานในสายการผลิตอาหารด้วยเทอร์โมมิเตอร์ชนิดอินฟราเรด (infrared thermometer)
และกล้องถ่ายภาพความร้อน (thermal image camera, infrared thermography) ซึ่งเป็นการวัดแบบไม่สัมผัส
ในอุตสาหกรรมอาหาร หากผู้ปฏิบัติงานมีการเจ็บป่วย โดยไม่แสดงอาการให้สังเกตเห็น สามารถใช้เครื่องมือวัดอุณหภูมิ
ช่วยตรวจสอบได้ เพื่อป้องกันการแพร่กระจายเชื้อโรคจากคนไปสู่อาหาร โดยเทอร์โมมิเตอร์ชนิดอินฟราเรดและกล้อง
ถ่ายภาพความร้อนเป็นที่นิยมใช้เนื่องจากสามารถวัดได้อย่างรวดเร็วโดยที่ผู้ตรวจไม่ต้องสัมผัสกับผู้ป่วย
- การตรวจสอบสภาพของฉนวนความร้อน เช่น ฉนวนห้องเย็น (cold storage) หรือห้องแช่เยือกแข็ง (freezer) ฉนวนหุ้ม
หม้อฆ่าเชื้อ (retort) และฉนวนหุ้มท่อไอน้ำด้วยกล้องถ่ายภาพความร้อน (thermal image camera, infrared thermography)
ซึ่งสามารถใช้ตรวจหาความผิดปกติได้อย่างรวดเร็ว โดยแสดงผลเป็นภาพถ่ายความร้อน ตัวอย่างการแปลผลการตรวจสอบ
สภาพฉนวนห้องเย็นด้วยกล้องถ่ายภาพความร้อน ได้แก่ การถ่ายภาพความร้อนจากภายนอกห้องเย็นแล้วปรากฏพื้นที่บาง
บริเวณของผนังที่มีอุณหภูมิต่ำกว่าผนังส่วนอื่น หรือการถ่ายภาพความร้อนภายในห้องเย็นแล้วปรากฏพื้นที่บางบริเวณมี
อุณหภูมิสูง สามารถแปลผลได้ว่าอาจเกิดการเสื่อมสภาพของฉนวนที่บริเวณนั้น
- การตรวจสอบการทำงานของมอเตอร์ที่อยู่ในกระบวนการผลิตด้วยเทอร์โมมิเตอร์ชนิดอินฟราเรด (infrared thermometer)
หรือกล้องถ่ายภาพความร้อน (thermal image camera, infrared thermography) โดยเทอร์โมมิเตอร์ชนิดอินฟราเรด
เป็นการตรวจสอบแบบจุดเท่านั้น กรณีตรวจสอบด้วยกล้องถ่ายภาพความร้อน เป็นการตรวจสอบแบบพื้นที่ ความผิดปกติ
ที่เกิดขึ้นอาจแสดงในรูปของเฉดสีแดงปรากฏในภาพถ่ายความร้อน อย่างไรก็ตาม การแปลผลที่ได้จากเครื่องมือวัดเพื่อ
ประเมินความผิดปกติดังกล่าว ควรอาศัยข้อมูลอื่นเพิ่มเติมเพื่อประกอบการตัดสินใจ
- การตรวจสอบคุณภาพของผลิตภัณฑ์ในกระบวนการแปรรูปโดยติดตั้งกล้องอินฟราเรดที่บริเวณปลายสายพานลำเลียง
(conveyor) เพื่อตรวจสอบอุณหภูมิของชิ้นอาหาร หากพบว่ามีอุณหภูมิต่ำกว่าที่กำหนดไว้ ผู้ปฏิบัติงานสามารถนำชิ้นอาหาร
ที่มีปัญหาออกได้ทันที หรือหากพบว่าความผิดปกติอยู่ที่เครื่องจักรที่ใช้แปรรูป ผู้ปฏิบัติงานสามารถหยุดการปฏิบัติงาน
ได้ทันทีเช่นกัน โดยไม่ต้องสูญเสียเวลาและสิ้นเปลืองวัตถุดิบ
ที่มา: การวัดและเครื่องมือวัด ประยุกต์ใช้ในอุตสาหกรรมอาหาร (นวภัทรา และ ทวีพล, 2555)
: http://www.youtube.com/watch?v=8fLqc9ZwdKk