เห็ดเข็มทอง หรือ เห็ดเหมันต์ (Enokitake) มีชื่อวิทยาศาสตร์คือ  Flammulina velutipes (Curt,ex Fr.) อาจเรียกว่า needle mushroom

แหล่งที่พบ

พบขึ้นทั่วไปในเขตหนาว เช่น จีน ญี่ปุ่น อเมริกา และออสเตรเลีย ชอบขึ้นกับไม้ที่ตายแล้วและออกดอกในช่วงฤดูหนาว ชาวบ้านจึงนิยมเรียกเห็ดชนิดนี้ว่า เห็ดเหมันต์ (Winter mushroom)

ลักษณะทางพฤกษศาตร์

หมวกเห็ดรูปร่างกลม มีขนาดเล็กก้านยาวเรียว เกิดรวมกันเป็นกลุ่ม ดอกเห็ดในธรรมชาติมีสีเหลือง - ส้ม น้ำตาล - แดง หมวกเล็กลำต้นสั้น

สรรพคุณทางยา

กินเห็ดเข็มทองเป็นประจำจะช่วยให้รักษา โรคตับ โรคกระเพาะอาหารและโรคลำไส้อักเสบเรื้อรัง เห็ดเข็มทองมีสาร flammulin สามารถยับยั้งการเจริญเติบโตของเซลล์มะเร็งเยื่อบุช่องท้อง (Ehrlich) และเซลล์มะเร็ง Sarcoma 180 ในหนูขาว ได้ผลถึง 81.1-100% และมีคุณสมบัติในการกระตุ้นระบบภูมิคุ้มกันของสิ่งมีชีวิต

คุณค่าอาหาร

เห็ดเข็มทอง 100 กรัม ให้พลังงาน 34 กิโลแคลอรี่ ประกอบด้วย โปรตีน 2.4 กรัม โซเดียม 3 มิลลิกรัม คาร์โบไฮเดรต 7 กรัม เส้นใย 2.6 กรัม

ขั้นตอนการเพาะเลี้ยง

โรงเรือนเพาะเห็ดเข็มทองที่ดีจะต้องสร้างแบบห้องเย็น ภายใต้หลังคาสามารถควบคุมอุณหภูมิ ความชื้น อากาศและแสงสว่างได้ดี มีพื้นที่สำหรับกองขี้เลื่อย และติดตั้งอุปกรณ์ต่าง ๆ เช่น เครื่องผลิตไอน้ำ ตู้อบฆ่าเชื้อ เครื่องมือต่าง ๆ และควรมีเครื่องกำเนิดไฟฟ้าสำรองในกรณีไฟฟ้าดับด้วย

การสร้างตุ่มดอก เมื่อเชื้อเจริญเต็มขวด ให้เปิดฝาออกแล้วใช้เหล็กปลายแบนงอเหมือนช้อน ขุดเอาส่วนหน้าหรือส่วนที่เป็นเชื้อขี้เลื่อยออกให้หน้าเรียบ (ฟาร์มเห็ดใหญ่ ๆ จะใช้เครื่องแคะ) นำไปไว้ หรือลดอุณหภูมิห้องลงมาที่ 10-15 องศาเซลเซียส (แล้วแต่สายพันธุ์เห็ด) ความชื้น 80-85 เปอร์เซ็นต์ ไม่ต้องใช้แสงสว่าง รักษาอุณหภูมิและความชื้นให้สม่ำเสมอ ใช้เวลา 5-10 วัน ก็จะสร้างตุ่มดอก แล้วเลี้ยงต่อจนดอกเห็ดโผล่พ้นปากขวด 2-3 เซนติเมตร

การเจริญเติบโตของดอกเห็ด เพื่อให้ได้เห็ดที่มีคุณภาพดี ลำต้นอวบแน่น จึงจำเป็นต้องเลี้ยงดอกที่อุณหภูมิต่ำประมาณ 6 องศาเซลเซียส พร้อมทั้งให้แสงสว่างและเพิ่มการถ่ายเทอากาศมากขึ้น ความชื้นประมาณ 85 เปอร์เซ็นต์ เมื่อดอกเห็ดเจริญเติบโตสูงขึ้น ต้องใช้แผ่นพลาสติกหรือกระดาษห่อหุ้มปากขวดเป็นทรงกรวยเพื่อประคองให้ลำต้นขึ้นตั้งตรงเป็นกลุ่ม จนกระทั่งได้ดอกสูง 12-14 เซนติเมตร จึงเอาพลาสติกออกเก็บดอกเห็ดโดยจับโคนดอกบิดดึงให้หลุดออกทั้งกอ เพราะบริเวณโคนดอกจะเชื่อมติดกันด้วยเส้นใยเห็ด เก็บดอกครั้งเดียวเพราะดอกชุดต่อไปจะออกน้อย คุณภาพไม่ดีไม่คุ้มกับเวลาและค่าใช้จ่าย ระยะเวลาตั้งแต่สร้างตุ่มดอกจนถึงเก็บเห็ดได้ใช้เวลา 25-28 วัน ได้ผลผลิต 150-200 กรัมต่อขวด

เมนูเห็ดเข็มทอง

- เบคอนพันเห็ดเข็มทอง http://www.bloggang.com/mainblog.php?id=vassaire&month=15-03-2009&group=12&gblog=11

- เห็ดเข็มทองผัดเนย http://www.bloggang.com/mainblog.php?id=khunmai&month=06-05-2010&group=14&gblog=13

Reference

http://northernfarmers.blogspot.com/