การวัดขนาด (size measurement) หรือ การวัดตำเเหน่ง (position measurement) หรือการวัดระยะทางและระยะกระจัด (displacement measurement) เป็นพื้นฐานของการวัดตัวแปรอื่น ๆ เช่น การวัดแรง การวัดความเครียด (strain measurement) การวัดความดัน (pressure measurement) การวัดอุณหภูมิ (temperature measurement) และการวัดระดับ (level measurement) เป็นต้น
การแบ่งประเภทเครื่องมือวัดขนาดตามวิธีการวัดแบ่งได้เป็น 2 ประเภท คือ การวัดโดยตรงและการวัดโดยอ้อม ซึ่งการวัดโดยตรงเป็นการใช้เครื่องมือวัดชิ้นงานแล้วอ่านค่าที่ต้องการโดย ตรงจากสเกลหรือชุดแสดงผลของเครื่องมือวัด (instrument) ส่วนการวัดโดยอ้อมเครื่องมือที่ใช้วัดชิ้นงานไม่สามารถบอกขนาดได้โดยตรง ต้องนำค่าที่วัดได้ไปเปรียบเทียบกับเครื่องมือที่มีสเกลบอกขนาดเพื่ออ่านค่า
อุปกรณ์วัดขนาดอย่างง่ายที่ใช้ในงานอุตสาหกรรม ได้แก่ บรรทัดเหล็ก เวอร์เนียร์คาลิเปอร์ (vernier caliper) และไมโครมิเตอร์คาลิเปอร์ (micrometer caliper) เป็นต้น
ตัวอย่างอุปกรณ์วัดขนาดอย่างง่าย
(ที่มา: http://www.tonanasia.com/combinasion_set.php?id_prd=2925)
การแบ่งขีดสเกลบนบรรทัดเหล็ก
(ที่มา: นวภัทรา และ ทวีพล, 2555)
ที่มา: การวัดและเครื่องมือวัด ประยุกต์ใช้ในอุตสาหกรรมอาหาร (นวภัทรา และ ทวีพล , 2555)
: http://www.tonanasia.com/combinasion_set.php?id_prd=2925