อัตราเฉือน (shear rate) คือ การเปลี่ยนแปลงความเร็วของชั้นของไหลที่เกิดจากแรงเฉือน (shear force) ต่อระยะห่างระหว่างชั้นของไหลนั้น หรือเรียกว่า

เกรเดียนต์ของความเร็ว (Velocity Gradient)

อัตราเฉือน (shear rate) พิจารณาได้จากการเคลื่อนที่ของของไหลระหว่างแผ่นเรียบสองแผ่น ซึ่งแผ่นเรียบด้านล่างถูกยึดอยู่กับที่เมื่อมีแรงมากระทำที่แผ่นเรียบชั้นบน ของไหลจะเคลื่อนที่แบบเป็นชั้น โดยชั้นของไหลที่อยู่ล่างสุดติดกับแผ่นเรียบด้านล่างจะไม่เคลื่อนที่ ถัดขึ้นไปจะเคลื่อนที่ด้วยความเร็วเพิ่มขึ้น จนถึงชั้นของไหลที่อยู่ติดกับแผ่นเรียบด้านบน จะมีความเร็วสูงสุด อัตราเฉือนหาได้จากความแตกต่างของความเร็ว (dv) ระหว่างของไหลสองแผ่น กับระยะทางที่เปลี่ยนไป (dx) ในรูปของ velocity gradient

อัตราเฉือน (shear rate) = dv/dx