เนย (butter) คือ ผลิตภัณฑ์นม (dairy product) ชนิดหนึ่งที่ได้จากการปั่นนม เพื่อแยกเอาไขมันนม (butter fat) ออกเพื่อนำมาแปรรูปเป็นเนย ซึ่งมีไขมันนมมากกว่า 80% มีปริมาณน้ำ (moisture content) ไม่เกิน 16% เป็นอิมัลชัน (emulsion) ชนิด water- in-oil emulsion อาจเติมเกลือเพื่อผลิตเป็นเนยเค็ม

เนยมีสีเหลือง เพราะมีบีตา-แคโรทีน (beta-carotene) ไขมันนมมีกรดไขมันสายสั้น (short-chain fatty acid) เช่น butyric acid, caproic acid ปริมาณมาก ทำให้เนยมีจุดหลอมเหลวต่ำ และเมื่อเกิดการหืน (rancidity) จะเกิดกลิ่นได้ง่าย จึงต้องเก็บรักษาไว้ที่อุณหภูมิต่ำ (cold storage)

กรรมวิธีการผลิตเนย

แผนผังแสดงกรรมวิธีการผลินเนย (Process blow chart of butter processing)

• การตรวจสอบคุณภาพน้ำนมดิบ
• การพาสเจอไรซ์
• การแยกครีม
• churning

Source: Dairy Processing Handbook. Published by Tetra Pak Processing Systems AB, S-221 86 Lund, Sweden. pg. 267.