ไลโคพีน (lycopene) เป็นสาร phytochemical ในกลุ่มแคโรทีนอยด์ (carotenoid) ซึ่งเป็นรงควัตถุ (pigment)
ที่พบมากตามธรรมชาติในผัก ผลไม้ ที่มีสีแดงหรือสีชมพู เช่น มะเขือเทศ แตงโม เกรพฟรุตสีชมพู (pink
grapefruit) ฝรั่งไส้แดง เป็นต้น มีบทบาทสำคัญต่อการสังเคราะห์แสงของพืช รวมทั้งสิ่งมีชีวิตชั้นต่ำ เช่น
สาหร่าย รา แบคทีเรีย เป็นสารตั้งต้นสำคัญทางชีวภาพ เพื่อการสังเคราะห์สารในกลุ่มแคโรทีนอยด์ชนิดอื่น
เช่น บีตา-แคโรทีน (beta-carotene) แซนโทฟิลล์ (xanthophyll)

โครงสร้างโมเลกุลของไลโคพีน เป็นแคโรทีนอยด์   โครงสร้างเป็นแบบ tetraterpene ประกอบด้วย isoprene 8
หน่วย ต่อเป็นสายยาว ไม่วงแหวนปิด มีพันธะคู่ 11 ตำแหน่ง

การใช้ประโยชน์ในอาหาร

ไลโคพีนใช้เป็นวัตถุเจือปนอาหาร (food additive) ในกลุ่มสีผสมอาหาร (food coloring) จากธรรมชาติ

ประโยชน์ต่อสุขภาพ

ไลโคพีน จัดเป็นอาหารฟังชันนัล (functional food) สารสกัดไลโคพีน เป็นโภชนะเภสัช (nutraceutical) ในกลุ่ม
แคโรทีนอยด์ แม้ว่าไลโคพีนจะไม่มีสมบัติเป็น provitamin A แต่มีประสิทธิภาพดีที่สุด มีฤทธิ์เป็นสารต้านอนุมูลอิสระ
(antioxidant) ช่วยลดความผิดปกติและความเสื่อมของเซลล์ อันเนื่องมาจากการทำลายของอนุมูลอิสระ การได้
รับไลโคพีนในปริมาณที่สูง อาจช่วยลดอัตราเสี่ยงของการเป็นโรคไขมันอุดตันในเส้นเลือด ป้องกันการเกิดมะเร็ง
โดยเฉพาะมะเร็งต่อมลูกหมาก