Enterotoxin คือสารพิษ (toxin) ที่ออกฤทธิ์ต่อระบบทางเดินอาหารและลำไส้ ทำให้เกิดอาการท้องเสีย เช่น
- Cholera toxin ซึ่งสร้างโดย Vibrio cholera จะทำให้เกิดการสูญเสียน้ำและอิเล็กโทรไลต์จากเซลล์เยื่อบุลำไส้ออกสู่ช่องทางขับถ่าย (lumen) ทำให้เกิดอาการท้องเสียอย่างรุนแรงขึ้น ผู้เป็นอหิวาห์ตกโรคอาจถ่ายเป็นน้ำถึงวันละ 10-12 ลิตรก็ได้ ทำให้สูญเสียไบคาร์บอเนตไอออนออกไปจากเลือดมาก ทำให้ค่า pH ของเลือดลดลง เกิดภาวะเป็นกรด (acidosis) ขึ้น นอกจากนี้เมื่อมีอาการท้องเสียมากขึ้นจะทำให้เม็ดเลือดแดงและโปรตีนในเลือดข้นขึ้น เรียกว่าเกิด hemoconcentration อาจเกิดอาการช๊อคแบบที่เรียกว่า hypovolemic shock โดยมีระบบไหลเวียนเลือดล้มเหลว ดังนั้นการรักษาอหิวาห์ตกโรค จึงทำได้โดยการให้น้ำเกลือและ electrolyte แทนที่น้ำและเกลือแร่ที่สูญเสียไปแก่ผู้ป่วยนั่นเอง
- Yersinia enterocolitica ผลิตสารพิษทนร้อน (heat stable toxin) กระตุ้นให้เกิดการสูญเสียน้ำ
- Staphylococcus aureus